บทความ
“ป้ายซับพอร์ตศิลปิน” มูลค่าทางใจที่ต้นสังกัดซื้อแทนไม่ได้

ใครที่เดินทางไปห้างสรรพสินค้า หรือไปไหนมาไหนด้วยระบบขนส่งสาธารณะบ่อย ๆ อาจเคยเห็นป้ายโฆษณาจุดต่างๆ ในสถานี ที่มีภาพศิลปินเกาหลีหลากอิริยาบถ พร้อมคำอวยพรวันเกิด วันครบรอบ หรือถ้อยคำแสดงความยินดีต่าง ๆ พ่วงมาด้วย
มองเผินป้ายๆ เหล่านี้คือป้ายโฆษณาธรรมดาที่ใช้ประชาสัมพันธ์ศิลปินให้เป็นที่รู้จักจาก ‘ต้นสังกัด’ แต่กลับกัน! นี่คือป้ายจากบรรดา ‘แฟนคลับ’ ที่ทำให้ศิลปินอันเป็นที่รักของพวกเขา ด้วยงบประมาณของตัวเอง และเพื่อเหตุผลบางอย่างที่มากกว่าแค่แสดงความรัก
โดย : ปณิดดา เกษมจันทโชติ

วัฒนธรรมนี้มาจากไหน
เมื่อสอบถามถึงที่มาของวัฒนธรรมการทำป้ายอวยพรซับพอร์ตศิลปินจากหนึ่งในแฟนคลับศิลปินเกาหลี ก็ได้คำตอบว่า แนวคิดนี้เริ่มมาจากแฟนคลับชาวเกาหลีที่อยากทำแสดงให้ศิลปินเห็นพลังของพวกเขา ส่งมอบความรู้สึกดีๆ ให้กับศิลปินที่ชอบ อีกนัยหนึ่งการทำโฆษณาในที่ที่มีคนเดินผ่าน หรือมองเห็นได้เยอะๆ อย่างในสถานีรถไฟฟ้าจะเป็นการประชาสัมพันธ์ให้ศิลปินเป็นที่รู้จักมากขึ้นไปแบบเนียนๆ
ขณะเดียวกันก็ยังเป็นสีสันที่ทำให้คนที่ชื่นชอบศิลปินคนเดียวกันมาถ่ายภาพที่ระลึก หรือถ่ายภาพคู่กับศิลปินคนโปรดเพื่อส่งกำลังใจผ่านโซเชียลมีเดียอีกทอดหนึ่งไว้ร่วมกัน เรียกว่ายิงปืนนัดเดียวได้นกหลายตัว
ทำป้ายซับพอร์ตศิลปิน ต้องใช้งบเท่าไหร่
แน่นอนว่า “โปรเจกต์” ที่แฟนคลับทำให้ มีแต่ความรักอย่างเดียวไม่ได้ ต้องมี “งบประมาณ” ด้วย
เมื่อมองย้อนไปถึงงบประมาณที่ใช้ในการซื้อพื้นที่แต่ละครั้ง ถือว่าเป็นตัวเลขไม่น้อย ลองสำรวจจากผู้ให้บริการใน twitter พบว่ามีการรับทำป้ายซับพอร์ตวันเกิดศิลปินตามสถานีรถไฟฟ้า-ป้ายรถประจำทางในกรุงโซล ประเทศเกาหลีใต้ เริ่มต้นที่ 12,000 บาท
สำหรับในประเทศไทย อ้างอิงเว็บไซต์ Mango Zero ได้รวบรวมข้อมูลเรทราคา การทำป้ายซับพอร์ตสถานที่ต่างๆ ไว้อย่างน่าสนใจ
- ป้ายยอดฮิต “MRT Light box” 4 Sheet
ค่าผลิตป้ายละ 4,000 บาท ค่าเช่าเดือนละ 19,500-38,000 บาท เริ่มต้น 23,500 บาท - “MRT Light box” 12 Sheet
ค่าผลิตป้ายละ 7,000 บาท ค่าเช่าเดือนละ 40,000-60,000 บาท เริ่มต้น 47,000 บาท - “MEGA LED MBK CENTER”
ค่าเช่าเดือนละ 49,800 บาท/15 วัน เริ่มต้น 49,800 บาท - “รถ ตุ๊ก ตุ๊ก”
ค่าผลิตป้ายละ 450 บาท ค่าเช่าเดือนละ 1,000-1,200 บาท เริ่มต้นคันละ 1,450 บาท - สติ๊กเกอร์ด้านข้างและด้านหลังของรถเมล์ “รถเมล์ ปอ.”
ค่าผลิตเดือนละ 40,000-45,000 บาท ค่าเช่าเดือนละ 15,000-20,000 บาท เริ่มต้น 55,000 บาท - ฯลฯ

ปัจจุบันไม่ใช่แค่ศิลปินเกาหลีที่นับไม่ถ้วน ที่ได้รับแรงเชียร์จากป้ายซับพอร์ตลักษณะนี้ ศิลปินไทยอีกหลายคนเคยเจอตัวเองอยู่บนบิลบอร์ดขนาดใหญ่ของห้างสรรพสินค้า รถไฟใต้ดินกันมาแล้ว
เช่น อิ้งค์ วรันธร ที่ออกมาโพสต์อินสตาแกรม ถ่ายรูปตัวเองพร้อมป้ายอวยพรวันเกิดที่บรรดาแฟนคลับทำให้ในรถไฟฟ้าใต้ดิน สถานีพหลโยธิน
หรือแม้แต่วงไอดอลกรุ๊ปอย่าง BNK48 ก็จะพบเห็นได้เกือบทุกเดือนเกิดของสมาชิกคนนั้นตามสถานที่ต่าง ๆ และในต่างประเทศ

ใครได้ใครเสีย
หากพูดถึงมุมมองด้านธุรกิจ น่าจะเริ่มต้นที่คำถามที่ว่า ใครได้ประโยชน์ หรือเสียประโยชน์จากการทำป้ายซับพอร์ตบ้างแน่นอนว่าในมุมของศิลปิน และต้นสังกัดจะได้ทั้งประโยชน์มิติในการประชาสัมพันธ์ตัวเองและผลงานให้เป็นที่รู้จักโดยไม่ต้องเสียงบประมาณซักบาท ขณะเดียวกันก็ได้ความอิ่มอกอิ่มใจไปเต็มๆ เพราะนี่คือการแสดงความรัก ของกลุ่มแฟนคลับ เช่นเดียวกับการติดตามผลงาน ไปคอนเสิร์ต หรือซื้อสินค้าที่เกี่ยวข้องกับศิลปินมาใช้
หากมองในมุมของแฟนคลับ จะเรียกว่าเสียประโยชน์ก็คงไม่ใช่ เพราะพวกเขาแค่เสียเงินควักกระเป๋า ซึ่งเงินส่วนใหญ่ในการทำป้ายซับพอร์ตมักมาจากการเปิด Donate ด้วยความเต็มใจอยู่แล้ว เมื่อมองเม็ดเงินที่เสียไป เทียบกับความรู้สึกอิ่มเอมใจที่ได้รับกลับมาก็เรียกได้ว่าคุ้มเกินคุ้ม
ซึ่งการแสดงพลังในลักษณะนี้ แอบซ่อนนัยสำคัญว่า ปัจจุบัน “แฟนคลับ” ไม่ใช่แค่ผู้ติดตามศิลปินด้วยความคลั่งไคล้เท่านั้น แต่พวกเขาคือแม่แรงตัวสำคัญ ที่ช่วยผลักดันให้ศิลปินที่รักเป็นที่รู้จักในวงกว้าง มีความสุข และมีโอกาสเติบโตต่อไปอย่างโดดเด่นจากแรงผลักดันเล็กๆ เหล่านี้ได้เช่นกัน
ในมิติของธุรกิจป้ายโฆษณาเหล่านี้ ได้รับอานิสงส์การเติบโตจาก ‘ความสุข’ จากธุรกิจเอนเตอร์เทนเมนต์ ที่ยังคงเป็นจุดทิ้งตัว และพักหัวใจของมวลมนุษยชาติมาทุกยุคทุกสมัย
และในอนาคตอาจมีการแสดงความรัก แบบใหม่ ๆ ที่อาจส่งผลบวกให้ธุรกิจที่รู้จักเก็บเกี่ยวโอกาสจากกลุ่มแฟนคลับสายเปย์เหล่านี้อีกก็เป็นได้