AIS เผยผลสำรวจดัชนีสุขภาวะดิจิทัลคนไทย ปี 2025 ชี้เด็กและผู้สูงอายุยังเป็นกลุ่มเสี่ยง พร้อมแนะพัฒนาทักษะ Digital Rights และ AI Literacy

สำนักข่าวบริคอินโฟ – บริษัท แอดวานซ์ อินโฟร์ เซอร์วิส จำกัด (มหาชน) หรือ AIS ได้เปิดเผยผลการสำรวจดัชนีชี้วัดสุขภาวะดิจิทัลของคนไทย Thailand Cyber Wellness Index (TCWI) 2025 ซึ่งเป็นการสำรวจต่อเนื่องเป็นปีที่ 3 ครอบคลุมกลุ่มตัวอย่างกว่า 66,302 คนใน 77 จังหวัดทั่วประเทศ ผลสำรวจบ่งชี้ว่าคนไทยมีสุขภาวะดิจิทัลอยู่ในระดับพื้นฐาน (Basic) โดยมีคะแนนเฉลี่ยอยู่ที่ 0.70 ซึ่งมีแนวโน้มที่ดีขึ้นจากปีก่อนหน้า อย่างไรก็ตาม กลุ่มเปราะบางอย่างเด็ก วัยรุ่น และผู้สูงอายุยังคงเป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูงและจำเป็นต้องได้รับการส่งเสริมทักษะดิจิทัลอย่างเร่งด่วน

ผลการสำรวจยังพบว่าคนไทยส่วนใหญ่ยังขาดความเข้าใจเชิงลึกในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับการสื่อสารและการมีส่วนร่วมทางดิจิทัล (Digital Communications & Collaborations) รวมถึงสิทธิทางดิจิทัล (Digital Rights) โดยเฉพาะสิทธิในความเป็นส่วนตัว เสรีภาพในการแสดงออก และการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารอย่างเท่าเทียมกัน ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความจำเป็นในการสร้างความตระหนักรู้ในเรื่องนี้ นอกจากนี้ยังมีการเพิ่มการประเมินทักษะความรู้เท่าทันปัญญาประดิษฐ์ หรือ AI Literacy เข้ามาในการสำรวจปีนี้ โดยพบว่าคะแนนเฉลี่ยของคนไทยอยู่ที่ 3.18 จากคะแนนเต็ม 5.00 ซึ่งถือว่าอยู่ในระดับกลาง

นางสายชล ทรัพย์มากอุดม หัวหน้าหน่วยธุรกิจสื่อสารองค์กรและรัฐกิจสัมพันธ์ AIS กล่าวว่า “AIS ให้ความสำคัญกับการส่งเสริมการใช้งานดิจิทัลอย่างถูกต้อง ปลอดภัย และเคารพสิทธิของทุกคนมาอย่างต่อเนื่องผ่านโครงการ ‘AIS อุ่นใจ CYBER’ โดยการจัดทำ TCWI ถือเป็นเครื่องมือสำคัญในการติดตามสุขภาวะดิจิทัลของคนไทยในหลายมิติ ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงรวดเร็วของเทคโนโลยี ปีนี้ได้เพิ่มการประเมินด้านความรู้เท่าทันปัญญาประดิษฐ์ (AI Literacy) ซึ่งเป็นทักษะจำเป็นในยุคปัจจุบัน ผลสำรวจพบว่าคะแนนเฉลี่ยของคนไทยอยู่ที่ 3.18 จาก 5.00 ถือว่าอยู่ในระดับกลาง โดยกลุ่มที่มีคะแนนต่ำที่สุดคือเด็กอายุ 10–12 ปี และผู้ที่มีอายุมากกว่า 40 ปี แสดงให้เห็นว่าคนไทยยังขาดความเข้าใจเกี่ยวกับเทคโนโลยี AI อย่างเพียงพอและเสี่ยงต่อการใช้งานที่ไม่เหมาะสม ดังนั้น การส่งเสริมการเรียนรู้เท่าทัน AI จึงเป็นหัวใจสำคัญในการเตรียมพลเมืองดิจิทัลไทยให้พร้อมรับมือกับอนาคตอย่างมั่นคงและปลอดภัย”

นอกจากนี้ AIS ยังได้ร่วมมือกับ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (มจธ.) ในการวิจัยเพื่อทดสอบว่าหลักสูตร ‘อุ่นใจไซเบอร์’ ของ AIS สามารถยกระดับสุขภาวะดิจิทัลได้จริงหรือไม่ ซึ่งผลการวิจัยยืนยันว่าการเรียนรู้ผ่านหลักสูตรดังกล่าวมีส่วนช่วยยกระดับสุขภาวะดิจิทัลของผู้เรียนได้จริง การสำรวจนี้ถือเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้ภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคม สามารถร่วมกันวางแผนนโยบายและออกแบบมาตรการที่เหมาะสมในการลดช่องว่างความเหลื่อมล้ำทางดิจิทัลและเสริมสร้างความมั่นคงทางไซเบอร์ในระยะยาว

ผู้สนใจสามารถตรวจเช็กสุขภาวะทางดิจิทัลของตนเองได้ที่ https://aunjaicheck.ais.th และอ่านรายละเอียดผลการศึกษา Thailand Cyber Wellness Index 2025 เพิ่มเติมได้ที่ https://sustainability.ais.co.th/th/sustainability-projects/thailands-cyber-wellness-index