สมาคมผู้ประกอบอาชีพระบบแสงเสียงภาพไทย ชี้แจงข้อเท็จจริงการใช้ Smoke และ CO₂ ในงานแสดง ยันปลอดภัยหากควบคุมถูกวิธี

สำนักข่าวบริคอินโฟ – จากกรณีที่มีการเผยแพร่ข้อมูลในสื่อสังคมออนไลน์เกี่ยวกับอันตรายของการใช้ควันและน้ำแข็งแห้ง (Dry Ice) ในงานแสดง ซึ่งสร้างความกังวลและความเข้าใจที่คลาดเคลื่อนในวงกว้าง สมาคมผู้ประกอบอาชีพระบบแสงเสียงภาพไทย (TPA) ได้ออกมาชี้แจงข้อเท็จจริงในเชิงวิชาชีพ เพื่อสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับการใช้งานอุปกรณ์สร้างหมอกควันในงานแสดง คอนเสิร์ต (Concert) และ อีเวนต์ (Event) โดยยืนยันว่าอุปกรณ์เหล่านี้สามารถใช้งานได้อย่างปลอดภัย หากอยู่ภายใต้การควบคุมของผู้เชี่ยวชาญและมีการระบายอากาศที่เหมาะสม

ในอุตสาหกรรมบันเทิง ควันที่ใช้ในการแสดงมักมาจากอุปกรณ์หลัก 2 ประเภท ได้แก่ เครื่องสร้างควัน (Smoke/Fog Machine) ซึ่งใช้ความร้อนกับน้ำยาที่มีส่วนประกอบหลักคือน้ำ กลีเซอรีน หรือไกลคอล ทำให้เกิดไอหมอกสีขาวลอยในอากาศ ไอหมอกชนิดนี้ไม่มีส่วนประกอบของ ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO₂) และไม่ส่งผลต่อระดับออกซิเจนในบรรยากาศ อย่างไรก็ตาม การใช้ในปริมาณมากอย่างต่อเนื่องในพื้นที่จำกัดที่ไม่มีระบบถ่ายเทอากาศ อาจทำให้เกิดการระคายเคือง เช่น แสบตา แสบคอ หรือระคายเคืองทางเดินหายใจ โดยเฉพาะในกลุ่มผู้ที่มีอาการแพ้ หรือผู้ป่วยโรคระบบทางเดินหายใจ เช่น หอบหืด หรือ โรคปอดเรื้อรัง

อีกประเภทหนึ่งคือเอฟเฟกต์จาก น้ำแข็งแห้ง (Dry Ice) หรือ ก๊าซ CO₂ ที่ใช้เพื่อสร้างควันที่ลอยต่ำคล้ายปุยเมฆ ซึ่งมักพบเห็นในงานแต่งงาน หรือใช้ในการพ่นแบบพุ่งแรงในระยะเวลาสั้น ๆ สำหรับงานเปิดตัวสินค้า พิธีเปิดงาน หรือในคอนเสิร์ตเพื่อสร้างความตื่นเต้น เมื่อน้ำแข็งแห้งสัมผัสกับน้ำจะระเหิดกลายเป็น ก๊าซ CO₂ หรือก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ที่อยู่ในสถานะของเหลวบรรจุในถัง เมื่อถูกปล่อยออกมา ก๊าซ CO₂ จะมีน้ำหนักมากกว่าอากาศและอาจสะสมที่พื้นได้ หากใช้ในพื้นที่ปิดที่ไม่มีการระบายอากาศ อาจส่งผลให้สัดส่วนออกซิเจนลดลงจนเกิดผลกระทบต่อร่างกายได้ในระดับความเข้มข้นสูง

สมาคมฯ ระบุว่า ค่าปกติของ CO₂ ในอากาศโดยรอบอยู่ที่ประมาณ 400 ppm (0.04%) ซึ่งไม่เป็นอันตรายต่อร่างกาย ขณะที่หน่วยงานความปลอดภัยและอาชีวอนามัยของสหรัฐอเมริกา (OSHA) กำหนดว่าระดับที่สามารถสัมผัสได้ไม่ควรเกิน 5,000 ppm (0.5%) ต่อเนื่องเกิน 8 ชั่วโมง และหากระดับ CO₂ สะสมในพื้นที่ปิดที่ไม่มีการระบายอากาศสูงถึง 30,000–50,000 ppm (3–5%) ขึ้นไป อาจก่อให้เกิดอาการเวียนศีรษะหรือหมดสติได้ อย่างไรก็ตาม ในงานแสดงทั่วไป ปริมาณ CO₂ ที่ใช้งานจริงมักจะต่ำกว่าระดับที่เป็นอันตรายมาก

สมาคมฯ ย้ำว่าผู้ปฏิบัติงานมีความตระหนักและเข้าใจถึงขอบเขตและอันตรายของการใช้งาน CO₂ โดยมีการควบคุมระยะเวลา ปริมาณ และสภาพแวดล้อมอย่างรัดกุม เพื่อความปลอดภัยของทั้งทีมงาน นักแสดง (Performer) ศิลปิน (Artist) และผู้ชม สมาคมผู้ประกอบอาชีพระบบแสงเสียงภาพไทย ได้ขอบคุณทุกฝ่ายที่แสดงความห่วงใยในความปลอดภัยของการแสดง และพร้อมที่จะให้ข้อมูลที่ถูกต้องเพื่อส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีในงานแสดงอย่างมีความรู้ความเข้าใจ และสร้างความมั่นใจให้กับทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง