“ลูกคิด” ฟื้นคืนชีพในญี่ปุ่น กิจกรรมนอกหลักสูตรยอดนิยมที่ช่วยเด็กฝึกทักษะคณิตศาสตร์และสมาธิในยุคดิจิทัล

สำนักข่าวบริคอินโฟ – ในยุคที่เทคโนโลยีและสมาร์ทโฟนครองโลก เครื่องมือคำนวณโบราณอย่าง ลูกคิด (Abacus) กำลังกลับมาเป็นที่นิยมอย่างเห็นได้ชัดในกลุ่มเด็กนักเรียนในประเทศญี่ปุ่น จากการสำรวจของบริษัทด้านการศึกษา Gakken พบว่า การเรียนลูกคิดได้กลายเป็นกิจกรรมนอกหลักสูตรที่ได้รับความนิยมเป็นอันดับที่ 6 โดยมีจำนวนนักเรียนชั้นประถมศึกษาที่เรียนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องในช่วงสี่ปีที่ผ่านมา จนแซงหน้าความนิยมก่อนช่วงการระบาดของโควิด-19 โดยคาดว่ามีเด็กนักเรียนถึงร้อยละ 8 ที่เรียนรู้ทักษะการดีดลูกคิดนี้

ในอดีต การศึกษาลูกคิด เคยรุ่งเรืองอย่างมากในญี่ปุ่น โดยในช่วงพีคสุดในปี ค.ศ. 1986 มีสถาบันสอนลูกคิดทั่วประเทศมากกว่า 13,000 แห่ง แต่หลังจากมีการประดิษฐ์เครื่องคิดเลขพกพา ทำให้จำนวนห้องเรียนลูกคิดลดลงอย่างมาก จนเหลือเพียง 5,227 แห่งในปี ค.ศ. 2021 ซึ่งได้รับผลกระทบส่วนหนึ่งจากสถานการณ์โควิด-19 อย่างไรก็ตาม นับตั้งแต่ปี ค.ศ. 2021 เป็นต้นมา การใช้ลูกคิดในกลุ่มเด็กก็กลับมาเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ

ปัจจัยสำคัญที่ผลักดันให้ ลูกคิดกลับมาเป็นที่นิยม คือ การเตรียมความพร้อมสำหรับการสอบเข้าโรงเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น ซึ่งข้อสอบเหล่านี้ให้ความสำคัญกับทักษะทางคณิตศาสตร์อย่างสูง เพราะเป็นตัวบ่งชี้ความสามารถในการคิดเชิงตรรกะที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้กับวิชาอื่น ๆ แม้จะไม่มีการใช้ลูกคิดในการสอบ แต่การฝึกฝนด้วยลูกคิดช่วยให้เด็ก ๆ สามารถ คำนวณเลขในใจ ได้อย่างรวดเร็วและพัฒนาความคุ้นเคยกับการใช้ตัวเลขได้เป็นอย่างดี นอกจากนี้ ในแง่มุมส่วนตัวของผู้ปกครองหลายคนมองว่า การเรียนลูกคิด ยังเป็นวิธีที่ดีในการตัดขาดจากโลกดิจิทัลชั่วคราว เพื่อพัฒนาทักษะด้าน สมาธิ และ ความอดทน ที่เทคโนโลยีสมัยใหม่อาจทำให้ลดลง

ไม่เพียงแค่ในกลุ่มเด็กนักเรียนเท่านั้น แต่ยังพบว่าจำนวนผู้ใหญ่ที่หันมาเรียนลูกคิดก็มีจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างพอประมาณด้วยเช่นกัน โดยมีผู้เรียนที่เป็นผู้ใหญ่ในวัย 40 ปีคนหนึ่งให้ความเห็นว่า การเรียนลูกคิดเป็นวิธีที่สมบูรณ์แบบในการ ปลดปล่อยความเครียด และความคิดฟุ้งซ่านจากชีวิตประจำวัน

นอกจากนี้ ยังมีหลายความเห็นบนโลกออนไลน์ที่ชื่นชมประโยชน์ของการเรียนลูกคิด เช่น “ลูกคิดดีมาก! ฉันเรียนสี่ปีและแทบไม่ต้องอ่านหนังสือสอบเลย ฉันได้คะแนนเกือบเต็มจนกระทั่งเข้ามหาวิทยาลัย” และ “มันคุ้มค่าที่จะทำ” อย่างไรก็ตาม บางความเห็นก็ชี้ให้เห็นว่า การเก่งลูกคิดไม่ได้แปลว่าเก่งคณิตศาสตร์เสมอไป โดยเฉพาะในเรื่องของเศษส่วน

แม้ว่า ลูกคิด จะเน้นสอนทักษะด้านการบวก ลบ คูณ และหาร แต่โดยรวมแล้ว การเรียนรู้ ลูกคิด ยังคงเป็นกิจกรรมที่เป็นประโยชน์อย่างมากสำหรับทุกวัย ไม่ว่าจะเป็นการฝึกทักษะการคำนวณในใจ หรือการพัฒนาสมาธิให้ห่างไกลจากอุปกรณ์ดิจิทัล