ไทยยังติดอันดับ 6 ประเทศคุณภาพอากาศแย่สุดในอาเซียน แม้ภาพรวมดีขึ้น

สำนักข่าวบริคอินโฟ – รายงานคุณภาพอากาศโลกปี 2567 โดย IQAir เผยประเทศไทยรั้งอันดับ 6 ใน 9 ประเทศของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ที่มีคุณภาพอากาศแย่ที่สุด แม้จะปรับตัวดีขึ้นจากอันดับ 5 ในปี 2566 ก็ตาม ในระดับโลก ไทยขยับจากอันดับ 36 เป็น 45 สะท้อนถึงคุณภาพอากาศที่ดีขึ้น แต่ยังคงน่ากังวล โดยค่าเฉลี่ยความเข้มข้นของ PM2.5 สูงกว่าค่าแนะนำขององค์การอนามัยโลก (WHO) ถึง 3.96 เท่า

รายงานฉบับที่ 7 ของ IQAir วิเคราะห์ข้อมูลจากสถานีตรวจวัดคุณภาพอากาศกว่า 40,000 แห่งทั่วโลก พบว่ามีเพียง 17% ของเมืองทั่วโลกที่มีคุณภาพอากาศดีกว่าค่าแนะนำของ WHO ขณะที่ 91.3% ของ 138 ประเทศและภูมิภาค มีค่าเฉลี่ยคุณภาพอากาศเกินมาตรฐาน โดยเมือง Byrnihat ในอินเดีย เป็นเมืองที่มีมลพิษมากที่สุดในปี 2567

ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ภาพรวมคุณภาพอากาศดีขึ้นเล็กน้อย แต่ปัญหาฝุ่นพิษข้ามพรมแดนและปรากฏการณ์เอลนีโญยังคงส่งผลกระทบ อินโดนีเซียยังคงเป็นประเทศที่มีมลพิษมากที่สุดในภูมิภาค

สำหรับประเทศไทย พบว่ามีค่าเฉลี่ยฝุ่นพิษ PM2.5 รายปีอยู่ที่ 19.8 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร สูงกว่าค่าแนะนำของ WHO ถึง 3.96 เท่า กรุงเทพมหานคร ติดอันดับ 42 เมืองที่มีมลพิษทางอากาศมากที่สุดของโลก โดยมีค่าเฉลี่ย PM2.5 อยู่ที่ 18.9 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร ช่วงเดือนมีนาคม-เมษายน เป็นช่วงวิกฤต โดยเฉพาะเชียงใหม่ ที่มีค่าเฉลี่ย PM2.5 รายเดือนสูงเกินมาตรฐาน WHO มากกว่า 10 เท่า

รัตนศิริ กิตติก้องนภางค์ นักรณรงค์ด้านอาหารและป่าไม้ กรีนพีซ ประเทศไทย กล่าวว่า “การแก้ปัญหามลพิษทางอากาศของรัฐบาลไทยเป็นการแก้ปัญหาที่ปลายเหตุ ขาดมาตรการควบคุมบริษัทเกษตร อุตสาหกรรมการผลิต และฟอสซิล ซึ่งเป็นผู้ก่อมลพิษ ทางออกคือการแก้ปัญหาเชิงโครงสร้างด้วยนโยบายรัฐ และการเอาผิดต่อบริษัทอุตสาหกรรม”

ปัจจุบัน รัฐบาลไทยยังคงเน้นมาตรการระยะสั้น เช่น ห้ามเผาเด็ดขาด ลดใช้ยานพาหนะ และลดกิจกรรมกลางแจ้ง มากกว่าการแก้ไขที่ต้นตอของปัญหา แม้จะมีมาตรการควบคุมบ้าง แต่การบังคับใช้กฎหมายยังคงหละหลวม ขาดแผนระยะยาวแบบบูรณาการ

ภาครัฐจำเป็นต้องให้ความสำคัญกับการแก้ไขปัญหามลพิษทางอากาศที่ต้นเหตุอย่างเป็นรูปธรรม กำหนดนโยบายที่ชัดเจน จัดสรรงบประมาณที่เพียงพอ และยกระดับให้เป็นวาระแห่งชาติ โดยให้ความสำคัญกับสุขภาพของประชาชนเหนือผลประโยชน์ของกลุ่มทุน